معماری مدل-نما-کنترلر (MVC) یک الگوی طراحی است که به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا کدهای خود را به شکل منظم و قابل‌ترتیب تر بنویسند. در این الگو، ساختار سیستم به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود: مدل (Model)، نما (View)، و کنترلر (Controller).
۱. مدل (Model):
- تعریف: مسئول مدیریت و پردازش داده‌ها و منطق کسب و کار سیستم است.
- وظایف:
- نگهداری و مدیریت داده‌ها و اطلاعات.
- اجرای منطق کسب و کار و قوانین تجاری.
- اطلاعات به نما ارسال نمی‌شود.
۲. نما (View):
- تعریف: بخشی از سیستم که مسئول نمایش اطلاعات به کاربر است.
- وظایف:
- نمایش داده‌ها به کاربر به شکل مناسب.
- درخواست اطلاعات از کاربر.
۳. کنترلر (Controller):
- تعریف: بخشی که با درخواست‌های کاربر ارتباط برقرار می‌کند و بر اساس آنها به مدل و نما دستورات می‌دهد.
- وظایف:
- دریافت درخواست‌ها از کاربر.
- تبدیل درخواست به دستورات مربوط به مدل یا نما.
- اجرای عملیات‌های موردنیاز.
۴. روند عملکردی MVC:
- کاربر درخواست می‌دهد: کاربر اقداماتی نظیر کلیک کردن یا وارد کردن اطلاعات انجام می‌دهد.
- کنترلر درخواست را مدیریت می‌کند: کنترلر درخواست کاربر را دریافت کرده و بر اساس آن به مدل یا نما دستوراتی می‌دهد.
- مدل عملیات انجام می‌دهد: مدل مسئولیت اجرای عملیات و اعمال منطق کسب و کار را دارد.
- نما نمایش را تجسم می‌کند: نما اطلاعات را از مدل درخواست می‌کند و آن را به کاربر نمایش می‌دهد.
- وضعیت به‌روزرسانی می‌شود: در صورت تغییرات در مدل، نما به‌روزرسانی می‌شود.
۵. مزایا و معایب:
مزایا:
- تقسیم کار به شکل منظم: توسعه کدها به شکل منظم‌تری صورت می‌گیرد و قابلیت نگهداری و تغییر آسان‌تر است.
- قابلیت انعطاف‌پذیری بالا: امکان تعویض و به‌روزرسانی هر کدام از مدل، نما و کنترلر بدون تأثیر بر سایر بخش‌ها.
- قابلیت تست بالا: امکان تست مستقل از هر بخش را فراهم می‌کند.
معایب:
- پیچیدگی افزایش می‌یابد: برای پروژه‌های کوچک، ممکن است این معماری از حد نیاز بیشتر باشد.
- هماهنگی ممکن است دشوار باشد: ممکن است هماهنگی بین مدل، نما و کنترلر یک چالش باشد.
نتیجه‌گیری:
معماری مدل-نما-کنترلر (MVC) یک الگوی طراحی موثر و محبوب است که برای توسعه نرم‌افزارها در محیط‌های مختلف بازرسی و تغییر یافته است. این الگو به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند که کدهای خود را به شکل قابل‌ترتیب و قابل‌نگهداری بنویسند و از فوایدی نظیر انعطاف‌پذیری و تست‌پذیری برخوردار باشند.